Op verzoek van de NV Landexplo en haar gedelegeerd bestuurder werd een vernietigingsberoep ingesteld tegen (onder meer) de artikelen uit het Vlaams Onteigeningsdecreet van 24 februari 2017 die de verzoeken tot zelfrealisatie regelen, alsook het beginsel van de doelneutraliteit.
Ter herinnering: een verzoek tot zelfrealisatie houdt in dat de eigenaar voorstelt om zelf de onteigeningsdoelstelling te realiseren. De doelneutraliteit houdt in dat bij het bepalen van de onteigeningsvergoeding geen rekening wordt gehouden met de waardevermeerdering of -vermindering die voortvloeit uit het onteigeningsdoel of uit de uitvoering van de werken waarvoor de onteigening is toegestaan.
Wat het eerste punt betreft, werd aangevoerd dat er een gevaar voor belangenvermenging en concurrentievervalsing zou zijn in de mate dat de onteigenende instantie zelf het verzoek tot zelfrealisatie onderzoekt en beoordeelt.
Het Grondwettelijk Hof volgde deze stelling niet en oordeelde dat de aanwending door sommige onteigenende instanties van commerciële strategieën en methodes, de realisatie van winst en de opsporing en ontwikkeling van concurrentiële markten, niet belet dat zij het algemeen belang nastreven. Volgens het Hof is het daarbij niet kennelijk onredelijk aan te nemen dat de onteigenende instantie zich in de beste positie bevindt om een verzoek tot zelfrealisatie te beoordelen. Dit geldt eens te meer waar er een transparante besluitvorming wordt georganiseerd, bijvoorbeeld via de formele motiveringsplicht, en waar de eigenaars beschikken over toegang tot de rechter om hun bezwaren te uiten.
Wat het tweede punt betreft, werd aangevoerd dat het onbillijk is dat de meerwaarden die worden gerealiseerd door het onteigeningsdoel, na de verwezenlijking ervan, niet worden gereserveerd voor de vroegere eigenaars.
Ook deze argumentatie werd verworpen. Aangezien het middels de onteigening is dat de waarde van het onroerend goed ook daadwerkelijk wordt beïnvloed, is het billijk dat bij de vaststelling van de onteigeningsvergoeding geen rekening wordt gehouden met de waardevermeerdering of -vermindering die daaruit voortvloeit, aldus het Hof.
De projectontwikkelaar waarvan sprake ving aldus bot bij het Grondwettelijk Hof. De onteigenende instanties houden bijgevolg één en ander in eigen beheer en appreciatie.
Schuermans advocaten helpt u graag verder indien u bij dit alles verdere vragen zou hebben.